ORIGINAL_ARTICLE
مقایسه عاشقانه بلوچی سسّی و پنّون با عاشقانه فارسی خسرو و شیرین نظامی
در ادبیات منظوم بلوچی، داستان سرایی جایگاه ویژه ای دارد و بخش بزرگتر ادبیات سنتی بلوچی، به داستنهای منظوم اختصاص دارد. داستان « سسّیsassi و پنّونponnūn » مهمترین داستان بلوچی است که در ادبیات زبانهای دیگر، رایج است. این منظومه غنایی عاشقانه، با وجود گمنام بودن نویسنده آن، در زمره بهترین سروده های بلوچی جای دارد.در میان شاهکار آفرینان ادب پارسی ، کمتر شاعری توانسته است مانند نظامی گنجوی در داستان سرایی سرآمد باشد. وی شخصیت هایش را همراه با زیبایی ظاهر و غنای معنی نشان می دهد . این شاعر بلند آوازه ی ایرانی، منظومه عاشقانه ی بی نظیری به نام «خسرو و شیرین» سروده است که کم تر اثر عاشقانه ای می تواند با آن برابری کند. این مقاله به روش توصیفی وتحلیل محتوا ضمن بررسی و مقایسه این دو منظومه، وجوه اشتراک موجود و همچنین تفاوت های موجود در آن را نشان داده است. هر دو اثر از نظر محتوای داستان و پی رنگ آن بسیار به هم شباهت دارند. درون مایه و موضوع هر دو داستان بیان عشق و رسیدن به وصال و معشوق و به تبع آن فداکاری و ایثار قهرمانان در راه عشق و عاشقی است که از موضوع های جذاب و پر خواننده ی ادبیات است. پایان هر دو داستان با مرگ دل خراش و فاجعه گونه ی قهرمانان، حالتی تراژیک و تکان دهنده دارد.
https://pab.journals.pnu.ac.ir/article_6379_f36d8dd369f08db603c37897bcb64698.pdf
2019-08-23
11
24
10.30473/pab.2020.50571.1730
عشق
خسروو شیرین
نظامی
سسّی پنّون
ادبیات بلوچی
محمدرفیع
محمودزائی
mahmoodzahi54@gmail.com
1
دانشجوی دکتری ادبیات غنایی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد
AUTHOR
حسن
بساک
bassak@pnu.ac.ir
2
دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی عناصر ادبیات عامه در اشعار شاعران بختیاری
یکی از مهمترین ابزارهایی که اقوام مختلف برای حفظ و ارائة شاخصهای فرهنگی خود از آن بهره جستهاند گویش و فرهنگ عامة آن قوم است. فرهنگ عامه یا فولکلور، دانشی دربارة زندگی، آداب و رسوم، عادات و عقاید، اخلاق و منشهای زیستی انسان است و امروزه به عنوان یکی از عناصر فرهنگ مورد مطالعه جامعه شناسان، انسان شناسان و پژوهشگران قرار گرفته است. فرهنگ عامه شامل: قصهها، افسانهها، اسطورهها، تصنیفها و ترانهها، امثال و حکم و آداب و آیینهایی است که از گذشتههای بسیار دور، سینه به سینه از نسلی به نسل دیگر در میان اقوام منتقل شده است. پژوهش حاضر با بررسی سرودههای بومی قوم بختیاری به کاربرد فرهنگ عامه و شاخصهای فرهنگی این قوم در شعر شاعران پرداخته است و هدف کلیآن، بازتاب عناصر فرهنگی در شعر شاعران معاصر بختیاری است. نتیجة بدست آمده از این پژوهش نشان میدهد شاعران معاصر بختیاری از تبعات هویتبخشی، وحدت-بخشی، انطباقپذیری و آرامشبخشی فولکلور در آثارشان آگاه بوده و به همین دلیل در اکثر اشعارشان از عناصر فولکلور و آداب و رسوم رایج مردم بختیاری استفاده میکنند.
https://pab.journals.pnu.ac.ir/article_6384_4fb9d8fcb99d1b9c8615f2da204139eb.pdf
2019-08-23
25
43
10.30473/pab.2020.50654.1732
کلید واژهها: فولکلور
فرهنگ عامه
بختیاری
شاعران معاصر
آداب و رسوم
ژیلا
خانجانی
jilakhanjani@gmail.com
1
استادیار گروه ادبیات و زبانهای خارجه، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران. صندوق پستی3697-19395.
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
گذری بر فرهنگ عامه با تکیه بر اشعار نسیم شمال
بررسی دیوان اشعار شاعران دوره مشروطه یکی از منابع موثق و قابل استناد در زمینۀ آگاهی از فرهنگ عامه است. فرهنگی که در طی روزگاران گاه دستخوش تغییر و تحول شده و گاه بدون تغییر به حیات خود ادامه داده است. این فرهنگها و باورها که مردم هر جامعه اعتقاد راسخی بدانها داشتهاند، ما را در مسیر شناخت و درک هر چه بیشتر شعر که بهویژه در عصر مشروطه نمود بارزی از بستر و شرایط زندگی است، رهنمون میکند. در این مقاله با تکیه بر منابع کتابخانهای و اینترنتی، سعی شده با بررسی اشعار نسیم شمال که از مرکزیترین شاعران و روزنامهنگاران عصر مشروطه است، به فرهنگ عامه، باورها و آداب و رسوم آن دوره بپردازیم. در این بین گاه به ضربالمثلها و کنایههایی رسیدیم که امروزه در بین عموم مردم رایجاند اما شاید کمتر کسی بداند که این امثال از نسیم شمال است. از دیگر نکاتی که در این مقاله بدان دست یافتیم، این بود که عمدۀ توجه نسیم فارغ از اشعاری که صرفا برای التذاذ هنری سروده شده بودند و بُعد سرگرمی و تفنن آن بر وجه معنایی و لفظیاش غلبه داشت، شعر در خدمت اندیشۀ آزادیخواهی، وطن، دفاع از طبقۀ زحمتکش و به تصویر کشیدن وضع آشفتۀ حاکم در جامعه است. در این بررسی، پس از ذکر پیشینۀ تحقیق و روش آن، عنوانبندی مهمترین مولّفههای فرهنگ عامه مطرح و سپس شاهدمثالها ذیل هر عنوان آمده و در نهایت از دادههای به دست آمده نتیجهگیری شده است
https://pab.journals.pnu.ac.ir/article_6380_b4bc21df0d95072dccbe34ef336cb6dd.pdf
2019-08-23
44
57
10.30473/pab.2020.50652.1731
ضربالمثل
فرهنگ عامه
مشروطه
نسیم شمال
سیده اسما
موسوی برازجانی
as.mousavi.b@gmail.com
1
دانشگاه آزاد بوشهر
LEAD_AUTHOR
بنت الهدی
خرم آبادی
hoda_khoramabadi@yahoo.com
2
دانشگاه خلیج فارس بوشهر
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بازتاب درون مایه دعا ونفرین در دوبیتی های عامیانه مازندران
درون مایه جوهر اصلی اندیشه بشری است که آن را به شیوه های گوناگون در آثار و رفتار خود بروز میدهند .از طریق درون مایه میتوان به طبقه بندی اثر پرداخت. درمیان قالب های شعری ادب عامه دوبیتی صمیمی ترین ونزدیک ترین قالب شعری است که هم سراینده وهم مخاطب به آسانی با آن ارتباط بر قرار میکنند . دعا زیباترین شکل بندگی است که از مرز زبان گذشته ودر رفتار وکردار آدمی جلوه گر میشود. آن لحظه که به دعا مشغولیم؛ زخمه های محبت الهی است که تارهای دل رابه لرزش در میآورد. بررسی کنش گفتاری نفرین در گفت وگوهای مختلف نشان میدهد که افراد اغلب در هنگام خشم ویا عجز و ناتوانی لب به نفرین میگشایند. پژوهشگر در این پژوهش ،با روش توصیفی- تحلیلی دعا و نفرین و اهدافی که از آن متصور بوده است را در دوبیتی های عامیانه مازندرانی بررسی نموده است . بر اساس یافته های تحقیق میتوان گفت در بحث دعا که بیشتر زبان حال عشاق است عاشق از خدا میخواهد که معشوقش عمری طولانی همراه با خوشبختی داشته باشد. بسامد اینگونه دعا در ادبیات مازندران در اشعار امیر پازواری بیشتر است. در بحث نفرین نیز، نفرین به معشوق بی وفا پر رنگتر است. بعد از آن نفرین به رقیب عشقی، نفرین به بخت واقبال خویش، نفرین به مادر یار، نفرین به قوم وخویش یار که مانع وصالند و نفرین به زن و ارباب قرار دارد.
https://pab.journals.pnu.ac.ir/article_6381_1ab65c01083601ed24362a8413bcd2fc.pdf
2019-08-23
58
77
10.30473/pab.2020.50347.1725
درون مایه
دوبیتی
دعا
نفرین
مازندران
ویدا
ساروی
s1351v@gmail.com
1
گروه زبان و ادب فارسی،دانشکده علوم انسانی،دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
نمادگرایی حیوانی در ادب عامه
نمادگرایی حیوانی در ادب عامهچکیدهدر فرهنگ هر سرزمینی جز ادبیات رسمی، نوعی ادبیات دیگر نیز حضور دارد که منشأ آن باورها، اندیشهها، علایق و سخنهای رایج میان مردمان است. این ادبیات غیر رسمی که ادبیات عامیانه نام گرفته است، نشان از عمق فرهنگ و اصالت مردمان یک سرزمین دارد و میتوان آن را شناسنامهی کهن آنان دانست. در این نوع ادبیات، نمادها و سمبلها به گونههای متفاوتی دیده میشوند و در ورای معانی ظاهری، وسیلهای برای بیان حقایق مبهم و ناشناخته به شمار میروند.نمادگرایی حیوانی، نمونهای از انواع نمادهاست که به سبب اشتراک رفتاری و آمیختگی زندگی انسان و حیوان به آن پرداخته شده است.برای رمزگشایی از نمادها، باید ذهنی خلّاق و ورزیده و نگاهی تیزبین و موشکافانه داشت و تمام شرایط اجتماعی، فرهنگی، قومی، جفرافیایی، ... و حتی سیاسی استفاده از آن نماد را در نظر گرفت.کلید واژهها: فولکلور، نماد، نمادگرایی حیوانی، (فابل)، نماد گشایی حیوانی.
https://pab.journals.pnu.ac.ir/article_6382_9d3ef29b34f35fce83e967cf73a5fdee.pdf
2019-08-23
78
89
10.30473/pab.2020.49818.1714
فولکلور
نماد
نمادگرایی حیوانی
(فابل)
نماد گشایی حیوانی
لیلا
قربانی قره تپه
ghorbani6496@gmail.com
1
آموزش و پرورش مشهد ناحیه 5
LEAD_AUTHOR
بهمن
رضایی
b.rezaei1362@gmail.com
2
آموزش و پرورش اهواز ناحیه 2
AUTHOR
مرضیه
کوکبی فر
mkokabifar@gmail.com
3
اهواز
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
جایگاه آب در فرهنگ و ادب عامه
آب و عناصر وابسته به آن در فرهنگ ایران آنقدر با اهمیت است که شاید بتوان به پشتوانه آنیک دایرهالمعارف بزرگ دربارۀ آب نوشت . سرزمین ایران، دیار احترام نهادن به آب است . در آثار مکتوب و شفاهی و باورهای کهن مردمان این سرزمین میتوان به وضوح احترام و تقدس ویژه را، نسبت به آب دریافت . آب در بیشتر باورهای کهن ایرانی ، پاککننده و شویندۀ گناه است . پیدایش و بقای گروههای انسانی ، بدون وجود آب غیرقابلتصور مینماید . آب از عناصر اولیه و همگانی در تداوم حیات بشر است . از این رو جایگاه آن در فرهنگهای گوناگون بهتناسب شرایط اقلیمی ، موقعیت طبیعی ، چگونگی ، تعداد و مقدار منابع آب در دسترس، میزان پیشرفت فنآوری و نیز شیوۀ مسلّط معیشت در سرزمینهای مختلف متفاوت است . پژوهش در زمینۀ فرهنگ عامه تلاشی ارزشمند در زمینۀ حفظ، احیا و بازتولید فرهنگ یک جامعه به شمار میرود .
https://pab.journals.pnu.ac.ir/article_6383_7e9f0b5943d1c5f7eec8ebc35eaac26c.pdf
2019-08-23
90
102
10.30473/pab.2020.50549.1729
ایران
مردمشناسی
فرهنگ عامیانه
آب
سیدآمنه
حسینی جهانگیر
ak622@yahoo.com
1
دانشجوی دکترای زبان و ادب فارسی
LEAD_AUTHOR
فاطمه
فخری
km370@yahoo.com
2
کارشناس مسئول کتابخانه تخصصی جغرافیای آستان قدس رضوی.
AUTHOR