پژوهش های ادبی و بلاغی; پژوهش; ادبیات; بلاغت;

بررسی هنجارگریزی دستوری در شعر منوچهر آتشی

نوع مقاله : تحقیقات بنیادی یا نظری

نویسندگان

1 دانشیار دانشگاه مازندران

2 کارشناس ارشد دانشگاه مازندران

چکیده

آشنایی‌زدایی در جهان متن، شامل همه‌ی شگردهایی می‌شود که در برجسته‌سازی یک متن ادبی دخیل‌اند و معمولاً با نوعی هنجارگریزی همراه هستند و می‌توان گفت آشنایی‌زدایی نتیجه‌ی برجسته‌سازی و هنجارگریزی است. یکی از انواع هنجارگریزی‌هایی که که شاعر برای آفرینش اثر ادبی به آن دست می‌زند، هنجارگریزی دستوری است و آن به معنی گریز از قواعد نحوی حاکم بر زبان است؛ هر زبان دارای ساختار دستوری خاصی است که مطابق زبان معیار، نظم می‌یابد اما در زبان شعر، این نظم و ساختار به هم می‌خورد و نوعی برجسته‌سازی شکل می‌گیرد؛ به عبارت دیگر شاعر از امکانات دستوری زبان در جهت برجسته‌نمودن شعرش بهره می‌جوید. هنجارگریزی دستوری به اشکال گوناگون در شعر شاعران مختلف، دیده می‌شود.
بررسی شعر منوچهر آتشی نشان داده است که او از هنجارگریزی دستوری در هر دو بخش صرف (واژه) و نحو استفاده نموده است؛ انواع هنجارگریزی در سطح صرف در شعر آتشی عبارتند از: ساخت واژگان جدید، کاربرد واژگان کهن، بکارگیری واژگان امروزی و کاربرد واژگان بومی. در سطح نحو شعر آتشی نیز نمونه‌هایی از گریز از هنجار دیده می‌شود که شاعر از این طریق به آشنایی‌زدایی پرداخته است. این جستار موارد مختلف این قاعده‌گریزی‌های نحوی را مورد بررسی قرار داده و نشان داده است آتشی از چه روش‌هایی در جهت غریبه‌سازی نحو شعرش استفاده نموده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Examine of gerammatical deviation in manochehr Atashi’s poetry

نویسندگان [English]

  • masoud ruhani 1
  • mohammad enayati ghadikolaee 2
1 Associate Professor of Persian Literature in Mazandaran University
2 Postgraduate of Persian Literature in Mazandaran University
چکیده [English]

Defamiliarization in the world of text, including all are techniques that are involved in foregrunding a literary text and usually associated whit some kind of Deviation. And can be said foregrunding and devaiation the result is Defamiliarization. One type of Deviation that the poet for literary cffect that undermines is gerammatical Deviation and it means escape from the gerammatical rules of the language syntax. Every language has a specific gerammatical structure that according to the order will measure language. But the language of poetry, disappear this order and structure and a foregrunding will be formed. In other words poet use grammatical features in order to accentuate his poem seeks interest is gerammatical deviation is seenvarious forms in the poetry of different poets.
Manochehr Atashi poetry reviews have shown that he also used gerammatical deviation in both part (word) and gerammer. Types of deviation in word level in Atashi’s poetry are: construction of new words, used ancient vocabulary, using modern vocabulary and application of native words. Also in gerammatical level of Atashi’s poetry examples of escape from the norm can be seen that the poet in this way, attention to Defamiliarization. These essays examined by different cases somehow escape this gerammatical rule and has shown Atashi has been used what methods of fire in order strangers making way his poetry

کلیدواژه‌ها [English]

  • defamiliarization
  • gerammatical devition
  • lexical devition
  • archaism
  • manochehr Atashi