پژوهش های ادبی و بلاغی; پژوهش; ادبیات; بلاغت;

تحلیل ساخت اندیشگانی در اشعار دفاع مقدّس پونه نیکوی و مجید سعدآبادی

نوع مقاله : پژوهش کاربردی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی/دانشگاه پیام نور

2 دبیر/آموزش و پرورش

چکیده

بررسی متون ادبی از دیدگاه زبان‌شناسی از جمله از جهت ساخت اندیشگانی زبان یکی از رویکردهای جدید پژوهشی است که باعث فهم و درک عمیق‌تر لایه‌های پنهانی متون می‌شود. این مقاله در نظر دارد که ساخت اندیشگانی دو مجموعه شعر از شاعران معاصر، پونه نیکوی و مجید سعدآبادی را -که دربارة دفاع مقدّس سروده شده‌اند- بررسی و تجزیه و تحلیل کند. مجموعه شعر پونه نیکوی انار سبز زیتون سرخ و مجموعه شعر مجید سعدآبادی سربازی با گلولة برفی نام دارد. این پژوهش با روش توصیفی – تحلیلی انجام شده و بیانگر تنوع فرایندها، مشارکین و عناصر پیرامونی‌ای است که دو شاعر به آن توجّه کرده‌اند. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که نیکوی از 683 فرایند و سعدآبادی از 537 فرایند در شعرشان بهره گرفته‌اند که از این تعداد، بیشتر فرایندها فرایندهای مادی است. همچنین عناصر پیرامونی در اشعار این دو شاعر شامل عناصر زمانی، مکانی، چگونگی، سببی، مقدار، علّت و پرسشی است و این دو شاعر بیشتر از عناصر مکانی، زمانی و چگونگی استفاده کرده‌اند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

An Analysis of ideational function in Holly Defense poems of Pooneh Nikooy and Majid Sa’d Abadi

چکیده [English]

Studying literary texts from linguistic aspects, such as ideational function is one of the new research approaches which improves better and deeper understanding of hidden layers of texts. This research aims to study and analyze the ideational function of two collection of poems from contemporary poets, Pooneh Nikooy and Majid Sa’d Abadi deals with Holly Defense. The first collection is “Green Pomegranate, Red Olive” from Pooneh Nikooy and the second is “a Soldier with Snowy Bullet” from Majid Sa’d Abadi. The method is correlative-analytical and describe the variety of process, Participants and Peripheral elements which both poets pay attention to. Research findings show that Nikooy has used 683 process and Sa’d Abadi 537 ones in their poems, most of them are physical. Peripheral elements such as time and space, casualty, amount and its logic are exists in poems of both poets and the most deals with space, time and the way process happen.
Key words: Ideational function, peripheral elements, process, Participates, Majid Sa’d Abadi, Pooneh Nikooy.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ideational function
  • Process
  • Participates
  • Majid Sa’d Abadi
  • Pooneh Nikooy
آقاگل‌زاده، فردوس (بهار1386). «تحلیل گفتمان انتقادی و ادبیات». فصلنامة ادب‌پژوهی. شمارة 1. صص 27-17.
آقاگل‌زاده، فردوس ؛ ‌کرد زعفرانلو، عالیه؛ رضویان، حسین (بهار 1390). «سبک‌شناسی داستان براساس فعل: رویکرد نقش­گرا». فصلنامة تخصصی سبک‌شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب). سال چهارم. شمارة 1. شمارة پیاپی 11. صص 254-243.
ابوالحسنی، زهرا و میرمالک ثانی، مریم‌السادات (زمستان 1387). بررسی کتاب‌های درسی دانشگاهی براساس نظریة نقشگرای نظام‌مند هلیدی و مقایسة آن با متون همسان غیردرسی: معرفی یک پایان نامه. سخن سمت. شمارة 20. صص 143-129.
احمدزاده، سیدمصطفی (پاییز و زمستان 1387). «تفسیر زبان‌شناختی سورة عصر». مجلة علوم قرآن و حدیث. سال 40. شمارة 3/81.صص 11-3.
بی‌نام (دوم مهر 1392).  
http://hhnews.ir/fa/news/10769
پهلوان‌نژاد، محمدرضا و وزیرنژاد، فائزه (بهار و تابستان 1388). «بررسی سبکی رمان چراغ‌ها را من خاموش می‌کنم با رویکرد فرانقش میان فردی نظریة نقش­گرایی». فصلنامة ادب‌پژوهی. شمارة 7 و 8. صص 77-51.
حرّی، ابوالفضل (تابستان 1389). «همبستگی سطوح روایت و فراکارکردهای هلیدی در داستان حسنک وزیر». فصلنامة ادب‌پژوهی. شمارة 12. صص 87-69.
خان جان، علیرضا و میرزا، زهرا (پاییز و زمستان 1385). «درآمدی به شعرشناسی نقش­گرا؛ رویکردی زبان­شناختی». فصلنامة پژوهش زبان و ادبیات فارسی. شمارة 7. صص 101-83.
رضایی، مهسا (21 آذر 1389). نگاهی به مجموعه شعر سربازی با گلولة برفی. سایت تبیان: http://www.tebyan.net
سعدآبادی، مجید (1390). سربازی با گلولة برفی. تهران: انتشارات سورة مهر.
سلطانی، سیدعلی‌اصغر (زمستان 1383). «تحلیل گفتمان به مثابه نظریه و روش». فصلنامة علمی - پژوهشی علوم سیاسی. سال هفتم. شمارة 28. صص 180-153.
سیار، محمدمهدی (اسفند 1390). خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا). http://www.ibna.ir
شریف‌پور، عنایت‌الله (پاییز 1388). «بررسی مضامین عرفان در شعر دفاع مقدس». نشریة ادبیات پایداری. سال اول. شمارة 1.صص 111-89.
عاصی، مصطفی و نوبخت، محسن (پاییز و زمستان 1390). «تحلیل سبک‌شناختی شعر اخوان (آن گاه پس از تندر)، رویکردی نقش­گرا». مجلة زبان شناخت. سال دوم. شمارة 2.صص 98-69.
فرهنگی، سهیلا (بهار و تابستان 1385). «تحلیل گفتمانی شعر پیغام ماهی‌ها از سهراب سپهری». مجلة پژوهش زبان و ادبیات فارسی. شمارة 6. صص 84-69.
فقیه ‌ملک مرزبان، نسرین و محبی‌تبار، پروانه (پاییز و زمستان 1392). «بررسی نام‌گذاری مضامین دفاع مقدس بر مبنای نظریة نظام‌مند نقشی هلیدی در اشعار قیصر امین‌پور». دوفصلنامة علمی و پژوهشی دانشگاه‌ الزهرا. سال پنجم. شمارة 9. صص 225-199.
مهاجر، مهران و نبوی، محمّد (1376). به سوی زبان‌شناسی شعر؛ رهیافتی نقش­گرا. تهران: نشر مرکز.
نبی‌لو، علیرضا (بهار و تابستان 1392). «بررسی و تحلیل دو غزل از خاقانی و حافظ بر مبنای زبان‌شناسی نقش­گرای سیستمی». مجلة زبان و ادب فارسی دانشگاه تبریز. سال 66. شمارة مسلسل 227. صص 135-113.
نیکوی، پونه (1389). گفت­وگو با پونه نیکوی. سایت کرکان بندرانزلی. www.kargan.ir
نیکوی، پونه (1393). انار سبز زیتون سرخ. تهران: انتشارات هزارة ققنوس.