پژوهش های ادبی و بلاغی; پژوهش; ادبیات; بلاغت;

بررسی جایگاه و انواع تشبیه از لحاظ ساختار و شکل و مضمون و محتوا در دیوان پروین اعتصامی

نوع مقاله : گردآوری و مروری

نویسندگان

1 دانشجو

2 استاد دانشگاه

چکیده

بررسی صناعات بلاغی و چگونگی کاربرد آن از سوی شاعر برای فهم دقیق و اصولی شعر هر شاعر، لازم و ضروری است، زیرا صناعات شعری از جمله لوازم مهم سبک سازی هستند که بسامد و چگونگی نوع استفاده از این صناعات در شعر هر شاعر، سبک فردی و منحصر به او را می‌سازد. تشبیه یکی از مهم‌ترین و محوری‌ترین عناصر در حوزه‌ی علم بلاغت و نشان دهنده‌ی وسعت خیال و زاویه‌ی دید شاعر است. پروین اعتصامی از شاعرانی است که تشبیه در دیوان او جایگاه ویژه‌ای داشته و به دو دسته‌ی فشرده و گسترده تقسیم می‌گردد؛ مقالة حاضر نیز به بررسی جایگاه و انواع تشبیه از لحاظ ساختار و شکل و مضمون و محتوا در دیوان ایشان می‌پردازد. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و داده‌ها با استفاده از شیوة تحلیل محتوا بررسی شده‌اند و در پایان به شکل نمودارهایی نشان داده شده‌اند. نتیجه پژوهش حاکی از آنست که تنوع در عین روانی و سادگی و بسامد بالای تشبیهات حسی به حسی و تشبیهات بلیغ موجب شده که اشعار پروین اعتصامی علاوه بر جذابیت و دلنشین شدن و به راحتی قابل درک و فهم شوند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Checking Place, Types of Simile in Terms of Structure and Shape, and Contents and Theme in Parvin Etesami Divan's

نویسندگان [English]

  • samira samsami 1
  • seyyed razi mirsadegi 2
1 collegian
2 faculty
چکیده [English]

Cheking the Rhetorical Figures and How it Applies by The Poet for Understanding
Exact and Principled Poetry of Each Poet is Necessary, Because the Poetic Figures
are Important Parts of Making Style Which Frequency and How to use These
Figures in Poetry of Each Poet ,Make Individual and Unique Style of Poet.
Simile is one of the Most Important and Pivotal Element in the Realm of Rhetoric
and it Indicates The Breadth of Mind and Point of View of Poet. Parvin Etesami is
one of the Poets that Simile has Special Place in her Poem, and Devided into
two Categories of Compacted and Widespread .
This Paper Pays to Checking Place, Types of Simile in Terms of Structure and
Shape, and Contents and Theme in her Poem. Research Method Was Descriptive
Analysis, and the Data Have Been Checked by Content Analysis Method. and at
The end ,They Have Been Shown in the Chart.
The Result of Paper, it is Significant That Variety at the Same Simplicity and High
Frequency of Sensory Sensation Simile and Strenuous Simile Caused That Parvin
Etesami's Poems ,in Addition to Charm and Pleasant and Being Realizable and
Understandable.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Parvin Etesami
  • simile
  • poetry
  • frequency
آشوری، داریوش (1317). شعر و اندیشه. تهران: انتشارات مرکز.
اعتصامی، پروین (1353). دیوان قصاید و مثنویات و تمثیلات و مقطعات خانم پروین اعتصامی. چاپ ششم. تهران: چاپخانه محمدعلی فردین.
تجلیل، جلیل (1362). معانی و بیان. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
ثروتیان، بهروز (1369). بیان در شعر فارسی. تهران: انتشارات برگ.
شفیعی کدکنی، محمدرضا (1366). صور خیال در شعر فارسی. چاپ سوم. تهران: انتشارات آگاه.
شمیسا، سیروس (1385). بیان. تهران: نشر میترا.
صادقیان، محمد (1371). طراز سخن در معانی و بیان. تهران: انتشارات علمی آزاد اسلامی.
عقدایی، تورج (1381). نقش خیال (بیان در شعر فارسی). زنجان: نیکان کتاب.
علوی­مقدم، محمد؛ اشرف­زاده، رضا (1379). معانی و بیان. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت).
فرشیدورد، خسرو (1357). در گلستان خیال حافظ. تهران: نشر تهران.
کزازی، میرجلال­الدین (1391). بیان (زیباشناسی سخن پارسی). تهران: نشر مرکز.
میرصادقی، میمنت (1379). واژه‌نامۀ هنر شاعری، فرهنگ تفصیلی اصطلاحات فن شعر و سبک‌ها و مکتب‌های آن. چاپ دوم. تهران: کتاب مهناز.
نمینی، حسین (1362). جاودانه پروین اعتصامی. تهران: انتشارات کتاب فرزان.
هاشمی، احمد (1380). جواهرالبلاغه. ترجمة محمود خرسندی و حمید مسجد سرایی. تهران: انتشارات فیض.
همایی، جلال‌الدین (1385). فنون بلاغت و صناعات ادبی. تهران: نشر هما.
یوسفی، غلامحسین (1369). چشمة روشن (دیداری با شاعران). چاپ اول. تهران: انتشارات علمی.