پژوهش های ادبی و بلاغی; پژوهش; ادبیات; بلاغت;

بررسی معانی پنهان در ورای لایه داستانی هفت خان رستم

نوع مقاله : تحلیلی و انتقادی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی موسسه آموزش عالی غیرانتفاعی بینالود مشهد

2 دانشیار گروه زبانشناسی دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

فردوسی در شاهنامه، اصول اخلاقی و معارف عمیقی را بیان کرده است که پوششی از اسطوره، آن را در برگرفته است. اسطوره اگرچه در ظاهر ممکن است غیر واقعی و افسانه ای به نظر رسد، ولی با گشودن درهای معانی ، می توان به حقایق نهفته در ورای آن دست یافت. بر این اساس، در مقاله حاضر، با استفاده از اصول تجزیه و تحلیل کلام و بررسی ابیات و واژگان و صنایع ادبی به کار رفته در هفت خان رستم، سعی شد از معنای لایه اول گذشته و به معنای لایه دوم دست یابیم. با بررسی واژگان و ابیات و صنایع ادبی به کار رفته در هفت خان رستم بر اساس اصول تجزیه و تحلیل کلام، معنای لایه دوم به دست آمد : انسان برای رسیدن به کمال، باید پای در مسیر خطر گذارد و نهراسد. وی باید با ویژگی های بد خویش که همانند حیوانات وحشی می باشند بجنگد. بایددر مقابل دشواری های طبیعی مقاومت کند و در رویارویی با مشکلات، از خدا یاری طلبد. وی باید آگاه باشد و از پرداختن به جسم و پروردن آن دوری ورزد و با نفس خویش مبارزه کند تا به کمال برسد و چشم حقیقت بین او، بینا شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Decoding Haft Khane Rostam

چکیده [English]

Ferdowsi is a scholar who stated great truths and learnings in his famous book Shahname; but a cover of myth covered these truthes. so, we can open the door of myth and reach to the truths, if we use discourse analysis principles and if we pay a profound attention to it's form. therefore, in this paper, by using discourse analysis and considering the words and sentences in Haft Khane Rostam, we tried to open the door of meaning and we went from the first layer meaning to the second. the second layer of meaning which we reached to by considering vocabularies and sentences according to discourse analysis principles: for reaching to perfection, we should go to the heart of problems and dangers and we should fight against our bad behaviors. we should stand in front of hardship and we should ask God's help. we should not pay to body and we should fight against self for reaching to perfection and gaining an eye in our heart, which can see truthes.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Haft Khane Rostam
  • Ferdowsi
  • discourse analysis
  • the first layer meaning
  • the second layer meaning
اسلامی ندوشن، محمدعلی(1381)، ایران و جهان از نگاه شاهنامه، تهران، انتشارات امیرکبیر.
حبیبیان، محمد (1385)، فردوسی و شاهنامه در آیینه زمان، تهران، پیکان.
دیویدسن، الگا ام. (1380)، رستم تاج‌بخش، ادبیات تطبیقی و شعر کلاسیک فارسی (هفت مقاله)، ترجمه فرهاد عطایی، تهران: نشر و پژوهش فروزان روز،117-85.
سرامی، قدم علی (1369)، سمبولیسم در داستان‌های شاهنامه، غلامرضا ستوده، نمیرم از این پس که من زنده‌ام، مجموعه مقالات کنگره جهانی بزرگداشت فردوسی، دانشگاه تهران، 442-429.
سلطانی گرد فرامرزی، علی (1386)، رمزهایی از اساطیر ایران در شاهنامه، تهران،مبتکران پیشروان
عفیفی، رحیم، (1370)، شخصیت‌های اساطیری شاهنامه، علی دهباشی، فردوسی و شاهنامه، مجموعه مقالات، تهران، انتشارات مدبر،357-347.
 مول، ژول، (1375)، شاهنامه، تهران، بهزاد.
 کزازی، میر جلال‌الدین، (1381)، نامه باستان: ویرایش و گزارش شاهنامه فردوسی، تهران، سمت.
مسکوب، شاهرخ (1374) تن پهلوان و روان خردمند، تهران،طرح نو.
محجوب، محمدجعفر، (1371)، آفرین فردوسی، تهران، مروارید.
 مهرآبادی، میترا، (1379)، متن کامل فردوسی به نثر، تهران، روزگار.
 یارمحمدی، لطف‌الله، (1383)، ساخت گفتمانی و متنی رباعیات خیام و منظومه انگلیسی فیتزجرالد، گفتمان شناسی رایج و انتقادی، تهران، هرمس، 48 -29.
Yule, George, (1996), pragmatics, oxford university press.