چکیده براعت استهلال سابقه‌ای به دیرپایی ادب فارسی دارد و در زبان پهلوی نیز شواهدی از آن وجود دارد، بلاغیون برای این صنعت تعاریف گوناگونی ذکر کرده‌اند، و از میان آنها عناصر مشترک زیر را می توان مشخص کرد: قرار گرفتن در ابتدای نوشته یا اثر، تناسب بین محتوای براعت استهلال با موضوع اثر، بیان موضوع یا محتوای اثر و مجمل و مختصر بودن. جوینی در تاریخ جهانگشا سعی کرده است با استفاده از صنایع گوناگون، زبانی شاعرانه داشته باشد و از قطب روایت به سوی توصیف حرکت کند. نویسندگان در این پژوهش به دنبال پاسخ این پرسش هستند که براعت استهلال چه بسامدی در جهانگشای جوینی دارد و چقدر نویسنده در آن، ظرافت شاعرانه به کار برده است. نتیجه پژوهش مشخص کرد که جوینی در ابتدای هجده داستان به وسیله تصاویری که برای توصیف صبح آورده است، خواننده را در جریان محتوای داستان مورد نظر قرار می‌دهد. هر چند همه این براعت استهلال ها مربوط به تصاویر خورشید است، اما جوینی با ذهن خلّاق و ذوق شاعرانه خود هر بار تصویری متفاوت از خورشید ارائه کرده که تصاویر او گاه سیاه است و گاه سپید. کلید واژه‌ها: براعت استهلال، تاریخ جهانگشای جوینی، زبان شاعرانه، روایت.
Foretelling (Beraate-estehlal) is one of the ancient rhetorical figures in the history of Persian literature and there is evidence of that in Pahlavi language. Various definitions have mentioned for this rhetorical figure by rhetorical scholars and we can identify following elements as common elements: mentioning by the beginning of text, symmetry between foretelling and content of text, expressing content of the work and to be brief. Joweini has tried to create a poetic language by using of variety rhetorical figures, and by this means has moved from narrative pole to describe pole. In this study, the authors try to answer these questions: What is the frequency of foretelling in the Joweini′s Jahangosha history and how Poetic elegancy used to create these rhetorical figures. Result of this study shows this rhetorical figure was used at the beginning of eighteen different stories and the writer by describing the morning inform the story content to the reader. He has tried to create a different picture of the sun in every story. His pictures are very diverse: sometimes black and tragic, sometimes white and filled with hope. Key words: Foretelling, Joweini′s Jahangosha history, poetical language, narrative.
ابتدای صفحه