پژوهش های ادبی و بلاغی; پژوهش; ادبیات; بلاغت;

کانون روایت در داستان حضرت ابراهیم (ع) بر اساس دیدگاه ژنت

نوع مقاله : تحلیلی و انتقادی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی/دانشگاه پیام نور

2 فارغ التحصیل/کارشناس ارشد

چکیده

یکی از ویژگی ‌های قرآن استفاده از قالب داستان است. خداوند متعال بسیاری از وقایع و رویدادها را در قرآن کریم به شکل داستان و برای دعوت مردم به زندگی صالح نقل کرده که بیانگر اهمّیت روایتگری و نقش پررنگ آن در هدایت غیر مستقیم انسان‌ هاست. یکی از داستان‌ هایی که در سوره ‌های متعدّد قرآن آمده ، داستان حضرت ابراهیم (ع) است. این پژوهش در پی آن است که داستان تولّد حضرت ابراهیم (ع) را از دیدگاه روایت‌ شناسی ژرار ژنت بررسی کند. برای این منظور، ابتدا چگونگی تولّد حضرت ابراهیم (ع) با توجّه به آیات و روایت نقل شده است. سپس سطوح روایت ‌شناسی ژنت؛ یعنی روایت ، داستان و عمل روایتی و در ادامه مؤلفه ‌های رابط این سطوح « زمان دستوری »، « وجه و حال و هوا » و « صدا و لحن » در داستان تولّد حضرت ابراهیم (ع) تحلیل و بررسی شده است .

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Narration Center in Prophet Ibrahim (As) Story Based on Genette’s View

چکیده [English]

Narration Center in Prophet Ibrahim ( As ) Story Based on Genette’s View - Abstract - Using story format is one of features of Quran . God has narrated many events in Quran in form of stories in order to invite people to the good life which shows the importance and role of narration in indirect guidance of Humans . Birthday of Prophet Ibrahim ( AS ) has narrated many times in various verses of Quran . This research aims to study the Prophet Ibrahim’s Birthday form Gérard Genette narratology views . Thus, first of all , birthday Of Prophet Ibrahim is mentioned via verses and narrations . Then , Genette’ s narratology levels, i.e . narrations and story . This followed by analyze of related components “grammatical tense” , “theme” and “tones” in the story .Key words : Story , narration center , Prophet Ibrahim ( AS ) , Genette .

کلیدواژه‌ها [English]

  • story
  • narration center
  • Prophet Ibrahim (AS)
  • Genette
قرآن کریم.
آسابرگر، آرتور. (1380). روایت در فرهنگ عامیانه. رسانه و زندگی روزمرّه. ترجمة محمّدرضا لیراوی. تهران: سروش. چاپ اول.
اخوت، احمد. (1371). دستور زبان داستان. اصفهان: نشر فردا. چاپ اول.
اسکولز، رابرت. (1383). درآمدی بر ساختارگرایی در ادبیات. ترجمة فرزانه طاهری. تهران: نشر مرکز. چاپ دوم.
ایگلتون، تری. (1386). پیش‌درآمدی بر نظریة ادبی. ترجمة عباس مخبر. تهران: نشر مرکز. چاپ چهارم.
تایسن، لیس. (1387). نظریه‌های نقد ادبی معاصر. ترجمة مازیار حسین‌زاده و فاطمه حسینی. تهران: نگاه امروز.
تمیم‌داری، احمد. (1379). داستان‌های ایرانی (1). تهران: پژوهشگاه فرهنگ و هنر اسلامی. چاپ دوم.
تولان، مایکل جی. (1383). درآمدی نقّادانه- زبان‌شناختی بر روایت. ترجمة ابوالفضل حرّی. تهران: انتشارات بنیاد سینمایی فارابی.
حرّی، ابوالفضل. (1387). «احسن‌القصص: رویکرد روایت‌شناختی به قصص قرآنی». مجلة نقد ادبی، سال اول، تابستان، شمارة 2. صص 83-122.
ـــــــــــــــ (1388). «سنخ‌شناسی و وجوه تمایز قصص قرآنی». مجلّة پژوهش زبان و ادبیات فارسی، زمستان، شمارة 15. صص 1- 28.
دزفولیان، کاظم؛ مولودی، فؤاد. (1390). «روایت‌شناسی یک داستان کوتاه از هوشنگ گلشیری بر اساس نظریة ژرار ژنت». فصلنامة متن‌پژوهی ادبی، شمارة 50. صص 53-80.
ریمون‌کنان، شلومیت.(1387).روایت داستانی: بوطیقای معاصر. ترجمة ابوالفضل حرّی. تهران: نیلوفر.
سپهر کاشانی، محمّدتقی (لسان‌الملک). (1380). ناسخ‌التواریخ زندگانی پیامبر. ج1. به کوشش جمشید کیان فر. تهران: اساطیر.
علی‌زاده، ناصر؛ سلیمیان، سونا. (1391). «کانون روایت در الهی‌نامة عطّار براساس نظریة ژنت». مجلة پژوهش‌های ادب عرفانی (گوهر گویا)، شمارة 22. صص113-140.
غلامرضا، علی اصغر. (1389). «ساختار روایت در قصه‌های قرآن مجید». مجلّة پژوهش‌های ارتباطی، زمستان، شمارة 64. صص31-50 .
کالر، جاناتان. (1385). نظریة ادبی (معرّفی بسیار مختصر). ترجمة فرزانه طاهری. تهران: نشر مرکز. چاپ دوم.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
لینت ولت، ژپ. (1390). رساله‌ای در باب گونه‌شناسی روایت. ترجمة علی عباسی و نصرت حجازی. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
مجلسی، محمّدباقر. (1389). بحارالانوار. ج12. تهران: دارالکتب‌الاسلامیه.
ملبوبی، محمّدتقی. (1376). تحلیلی نو از قصص قرآن. تهران: امیرکبیر.
میرصادقی، جمال. (1376). ادبیات داستانی. تهران: سخن.
-Genette, Gerard (1980). Narrative Discourse. An essay in method. trans. Jane E. Lewin. Ithaca New York:  Cornell University Press. 
 - Mir, Mustansir.(1986) "The Qur'anic Story of Joseph: Plot, Themes, and Characters." Muslim World 76.1,p 1-15.