پژوهش های ادبی و بلاغی; پژوهش; ادبیات; بلاغت;

مآخذِ داستان ها و افسانه های جواهرالاسمارعماد بن محمدالثغری

نوع مقاله : تحلیلی و انتقادی

نویسنده

هیئت علمی

چکیده

قصه های زنجیره ای جواهر الاسمار که با شگرد قصه درقصه نوشته شده است، یکی از برجسته ترین ویژگی این مجموعه داستان است. این اثر، گرد آوری شده از قصه های به هم پیوسته وگاهی نیز به تمامی جداگانه است که در شب های پیاپی از زبان راوی بازگو می شود. شمار قصه ها برخلاف عنوان فرعی کتاب، به 40 قصه نمی رسد، بلکه « طوطی»، 100 داستان را به مدت 52 شب نقل می کند. غالب این داستان ها و افسانه ها به نوعی در طول همان داستان اصلی بیان می شوند و از نظر محتوایی نزدیک به آن است. برخی از مضامین و محتوای داستان های جواهرالاسمار عیناً در افسانه های ازوپ، افسانه های لافونتن، الهی نامۀ عطار نیشابوری و...دیگر نویسندگان و شاعران دیده شده یا قابل تطبیق با کلمات و عبارات این نویسندگان و شاعران است. این می تواند از باب «توارد» یا «تأثیر» یا اقتباس باشد. اغلب حکایات و افسانه های جواهر الاسمار از داستان های پنجاتنترا، هزاریک شب، سندبادنامه، بختیارنامه و...الگو برداری شده اند. جواهر الاسمار و داستان های متعدد و پر شاخ و برگ آن از نظر موضوعی همسانی نزدیکی با متون ادبی مذکور دارد که هدف ازتدوین مقاله ی حاضر آن است که اهمّ همسانی و تفاوت روایات ِداستان «جواهرالاسمار» بررسی و تبیین شود. مهم ترین و بارزترین مختصۀ افسانه های جواهر الاسمار «تکرار» یک بنمایه درنقل داستان های گوناگون است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

References stories and tales of Jvahralasmar Imad ibn Muhammad Alsaghri

نویسنده [English]

  • asieh zabihnia
چکیده [English]

Alasmar jewelry chain story collection is written with the technique, one
of the most outstanding features of this complex story.
This effect, sometimes a collection of interconnected stories is to separate all
consecutive nights, the narrator recounts. The subtitle of the story, unlike the
book, the story does not reach 40, but "parrot", 100 tells the story for 52 nights.
Most of these stories are tales a speech during the main story and in terms of content close to it.JAVAHER ALASMAR tales are exactly like Aesop's Fables, legends of Lafontaine, divine letter Attar, and other writers have been seen or be reconciled with the words of the writers and poets.Most of the stories of JAVAHER ALASMAR are Adoption of Pnjatntra, Thousand and One Nights, Sindbad Bakhtiarnameh stories."Jvahralasmar" and multiple stories and foliage near it in terms of thematic similarity with the literature that the purpose of this paper is the importance of consistency and the difference accounts "The Jvahralasmar" and the Review be explained.The most important and most unique legends of JAVAHER ALASMAR is "repeating" a different story alone in quoting sources.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Jvahralasmar
  • story
  • consistency
  • Imad ibn Muhammad Alsghry
  • fabulous
ازوپ (1383). افسانه­های ازوپ داستان­سرای یونانی. ترجمه علی­اصغر حلبی. تهران: انتشارات اساطیر.
الثغری، عمادبن محمد (1385). طوطی­نامه (جواهر الاسمار). به اهتمام شمس­الدین آل احمد. تهران: فردوس.
ایندو شیکهیر (1341). پنجاتنترا. تهران: انتشارات تهران.
بالائی، پیوند (1384). «قصه­های عامیانه و طوطی­نامه».  ادبیات داستانی. ش 88. صص 29-25.
برتنس، هانس (1384). مبانی نظریه ادبی. ترجمه محمدرضا ابوالقاسمی. تهران: نشرماهی.
بهار، مهرداد (1352). اساطیر ایران. تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
بهار، محمدتقی (1369). سبک­شناسی. جلد سوم. تهران: امیرکبیر. چاپ پنجم. 
تقوی، محمد (1376). بررسی حکایت­های حیوانات. تهران: روزنه.
حبیب­اللهی، نپتون (1378). آسمان بی انتهای عشق: در پیرامون شیوه داستان­سرایی عطار. مشهد: انتشارات محقق.
شمیسا، سیروس (1383). انواع ادبی. تهران: فردوس. چاپ دهم.
رزمجو، حسین (1382). انواع ادبی. مشهد: دانشگاه فردوسی. چاپ چهارم.
ریپکا، یان (1364). ادبیات ایران در زمان سلجوقیان و مغول. ترجمه یعقوب آژند. تهران: گستره.
زرین­کوب، عبدالحسین (1353). نه شرقی نه غربی، انسانی. تهران: انتشارات امیرکبیر.
ــــــــــ (1362). یادداشت­ها و اندیشه­ها. تهران: انتشارات جاویدان. چاپ چهارم.
ــــــــــ (1370). نقش بر آب. تهران: معین. چاپ دوم.
صفا، ذبیح­الله (1366). تاریخ ادبیات در ایران. جلد 3. بخش 2. تهران: انتشارات فردوس. چاپ چهارم.
طسوجی، عبدالطیف (1315). هزار و یک شب. با مقدمه علی اصغر حکمت. تهران: کلالۀ خاور.
عطار، فریدالدین (1359). الهی­نامه. تصحیح هلموت ریتر. تهران: انتشارت توس.
ــــــــــ (1389). الهی­نامه. تهران: انتشارات نیک فرجام.
ظهیری سمرقندی (1381). سندبادنامه. تصحیح سیدمحمد باقر کمال­الدینی. تهران: میراث مکتوب.
گرجی، ابراهیم (1384). «درآمدی بر طوطی­نامه با جذابیت­های امروزین». کیهان فرهنگی. ش 229. صص 46-45.
لافونتن (1359). قصه­های لافونتن. ترجمه منظوم نیر سعیدی. تهران: انتشارات بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
محجوب، محمدجعفر (1382). ادبیات عامیانۀ  ایران. به کوشش حسن ذوالفقاری. تهران: نشر چشمه.
محجوب، محمدجعفر (بی­تا). «دربارۀ افسانه گلریز و کتاب طوطی­نامه». مجله سخن. ش 7. سال یازدهم.
محجوب، محمدجعفر (1364). عناصر داستان. تهران: انتشارات شفا.
محمدی، محمد (1381). فرهنگ ایرانی پیش از اسلام و آثار آن در تمدن اسلامی و ادبیات عربی. (ویرایش دوم). تهران: توس.
محمدی، محمدهادی؛ قایینی، زهره (1383). تاریخ ادبیات کودکان ایران. تهران: چیستا.
مولوی، جلال­الدین محمد (1384). مثنوی معنوی. به کوشش سعید حمیدیان. تهران: نشر قطره.
میلز، مارگارت (1391). «مکر زنان و راویان مرد». ترجمه لاله خسروی. نشریه فرهنگ مردم. ش 43 و 44. صص 139- 115.
نبی­لو، علیرضا؛ اکبری، منوچهر (1386). «تحلیل عناصر داستانی طوطی­نامه». فصلنامۀ پژوهش های ادبی. سال 5. ش 18. صص 163-141.