پژوهش های ادبی و بلاغی; پژوهش; ادبیات; بلاغت;

کاربست عنصر زمان در آفرینش داستان «گیله‌مرد»

نوع مقاله : تحقیقات بنیادی یا نظری

نویسندگان

1 دانشیار دانشگاه تبریز

2 دانشجوی دکتری دانشگاه محقق اردبیلی

3 استادیار دانشگاه محقق اردبیلی

چکیده

روایت‌شناسی، رویکردی نوین در مطالعه متون مختلف از جمله ادبیات داستانی است؛ که در پی کشف قواعد و امکانات حاکم بر گفتار روایی (متن) است. یکی از مولفه‌هایی که در تحلیل یک روایت مورد بررسی قرار می‌گیرد عنصر زمان است؛ که اولین بار ژرار ژنت فرانسوی به طور جدی به آن پرداخته و ظهور آن را در متن در سه سطح نظم، تداوم و بسامد بررسی کرده است. از آنجا که در داستان گیله‌مرد بهره‌گیری از این عنصر در پروردن داستان نقش اساسی دارد. در این پژوهش برآنیم تا کاربست این عنصر و تاثیر آن را در روند شکل‌گیری داستان بررسی کنیم. به این منظور ظهور سه تعین زمانی را در این داستان بررسی کرده و کاربرد و تاثیر هر یک را جداگانه شرح داده‌ایم. هدف این پژوهش آن است که نشان دهد بزرگ علوی چگونه با بکارگیری بازی‌های زمانی از تنگنای کوتاهی داستانش رسته و داستانی با فضا و شخصیت‌هایی پرورده ارائه داده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Considering the role of factor tense within creating story of Gileh mard

نویسنده [English]

  • neda nabizadeardabili 2
2 university Student
چکیده [English]

Narratologye is a novel procedure in study of various texts such as fictional literature. Which aimed at discovering rules of texts. Factor tense is one of the components which is considered while analyzing a narration. It was introduced by French Zherar zhenet for the first tense, who considered its appearance within text at three levels of regularity, frequency and continuity. Since the employment of this factor is seen prominently throughout creating the story of Gilah Mard, we are going to consider the role and efficiency of this factor on the trend of the story formation. To do this, we considered formation of three time Determination for the story and explained in flences and functions of them. The purpose of this study is demon stration of the fact that how Bozorg Alavi can escape from shortness of his story through employing time plays, and present a story full of created space and characters.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Narratologye
  • tense
  • Gilah Mard
  • Bozorg Alavi
آدام، ژان­میشل و فرانسواز رواز (1383). تحلیل انواع داستان (رمان/ درام/ فیلم­نامه). ترجمه آذین حسین­زاده و کتایون شهپرزاد. تهران: قطره. چاپ سوم.
اخوت، احمد (1371). دستور ­زبان ­داستان. اصفهان: فردا.
اردلانی، شمس­الحاجیه (1387).«عامل زمان در رمان سووشون». مجله زبان وادبیات فارسی. س 4. ش10. صص35-9.
ایگلتون، تری (1380). پیش­درآمدی برنظریۀ ادبی. ترجمه­ عباس مخبر. تهران: مرکز. چاپ چهارم.
برتنس، هانس (1387). مبانی نظریۀ ادبی. ترجمۀ فرزان سجودی. تهران: ماهی.
بصیرزاده، الهام؛ تشکری، منوچهر؛ قویمی، مهوش (1391). «بررسی توصیف وکارکردهای برجسته آن در رمان». فصلنامه ادب­پژوهی. ش19. صص103-77.
تودوروف، تزوتان (1379). بوطیقای ساختارگرا. ترجمه محمد نبوی. تهران: نشر آگه.
تولان، مایکل­جی (1383). درآمدی نقادانه ­و زبان­شناختی بر روایت. ترجمه ابوالفضل­حری. تهران: بنیاد سینمایی فارابی.
چتمن، سیمور (1392). «به سوی نظریه روایت». گردآورده ابوالفضل حرّی. جستارهایی در باب نظریه روایت و روایت­شناسی. تهران: خانه کتاب. صص62-21.
ریمون­کنان، شلومیث (1387). روایت ­داستانی: بوطیقای ­معاصر. ترجمه­ ابوالفضل حری. تهران: نیلوفر.
ژنت، ژرار (1388). «نظم در روایت». گردآورده مارتین مکوئیلان. گزیده مقالات روایت. ترجمه فتاح محمدی. تهران: مینوی خرد.
ساعدی، غلامحسین (1384). «بزرگ علوی، زنده بیدار». گردآورده علی دهباشی. یاد بزرگ علوی. تهران:نشر ثالث. صص7-61.
سپانلو، محمدعلی (1384). «بازآفرینی واقعیت».
گردآورنده علی دهباشی. یاد بزرگ علوی. تهران: نشر ثالث. صص8-334.
علوی، بزرگ (1383). گیله­مرد. تهران: نشر نگاه. چاپ سوم.
قاسمی­پور، قدرت (1387). «زمان و روایت». فصلنامه نقد ادبی. س1. ش2. صص144-123.
لوته، یاکوب (1386). روایت در ادبیات و سینما. ترجمه امید نیک­فرجام. تهران: مینوی خرد.