پژوهش های ادبی و بلاغی; پژوهش; ادبیات; بلاغت;

سبک شناسی زبان موسیقایی شعر قاآنی شیرازی

نوع مقاله : پژوهش کاربردی

نویسندگان

1 استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه زابل

2 مدرس گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد زابل

چکیده

قاآنی شیرازی از شاعران بنام سبک بازگشت ادبی می باشد. زبان آهنگین از جمله اختصاصات زبان شعری این شاعراست که مخاطب را مجذوب خود می سازد. نوشتار حاضر جستاری کوتاه در بررسی سبک شناسی زبان موسیقایی در شعر قاآنی شیرازی می باشد که در آن هنرنمایی های پنهان شاعر که مزین به صنایع بدیعی در لفافة تصاویر ساده و قابل فهم است، نموده می شود. بدین منظور، جنبه های گوناگون سبک شناسی زبان موسیقایی شعر قاآنی شیرازی به روش توصیفی - تحلیلی در سه بخش موسیقی درونی، بیرونی و کناری در تمام دیوان شاعر مورد بررسی قرار گرفته و نمونه های آماری لازم استخراج گردیده است. قاآنی در 8 قالب قصیده، قطعه، غزل، رباعی، ترکیب بند، ترجیع بند، مسمط و مثنوی طبع آزمایی نموده؛ امّا قصیده سرایی عرصة هنری مسلّم این شاعر است. از نظر سبک شناسی می توان قاآنی را شاعر بحر هزج نامید، این بحر بالاترین بسامد را در دیوان این شاعر به خود اختصاص داده است. قوافی بدیعی نقش پر رنگی در گوشنوازی موسیقی کناری شعر قاآنی دارد. فعل، بیشترین ردیف مورد استفادة شاعر را تشکیل می دهد؛ علاوه بر این موسیقی حاصل از تکرار، تجانس‌های آوایی، جناس، ردّالصدر علی العجز و قلب مطلب در اشعار او نمود ویژه ای یافته است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Style musical language of poetry Qaani Shirazi

نویسنده [English]

  • mohammad mojavezi 1
چکیده [English]

Qaani Shirazi return literery style is famous poets.This style of Musical language in his poems deals with statistical analysis method. Music word poetry from three aspect of classical prosody,rhyme and repetition verb row and is in bit of Brrsb.Music lyrics Qaani due to the use of weights Billow happy and prosperous life in Qajar server.Qaani 8 ode format,piece,sonnets,quatrains,paragraph composition,refrain,Msmt and Masnavi written poem,but the poet,s artistic ode lingering certain areas.The style of the poet can be placed Hzj namyd. This bahr in all forms of his Divan poetry has won the highest frequency. Qaani next poem is an original rhymes a strong role in the euphony music, verb most used row constitutes poet, in addition to the music of repetition alliteration phonetic pun, rdalsdr and the heart of the story in his poems is special. lavh the music of repetition and phonetic similarities spiritual Myshvd.


کلیدواژه‌ها [English]

  • Stylistics
  • music poem
  • Qaani
پورنامداریان، تقی (1381). سفر درمه «تأملی در شعر احمد شاملو».  تهران: نگاه.
تجلیل، جلیل (1371). جناس در پهنة ادب فارسی.  چاپ دوم.  تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
رازی، شمس­الدین محمد بن قیس (1360). المعجم فی معاییر اشعارالعجم. به کوشش سیروس شمیسا. چاپ اول. تهران: فردوس.
رادویانی، محمد بن عمر (1365). ترجمان­البلاغه.  مصحح احمد آتش. تهران: اساطیر.   
شفیعی کدکنی، محمدرضا (1373). موسیقی شعر.  چاپ دوازدهم. تهران: آگاه.           
 شمیسا، سیروس(1379). آشنایی با عروض و قافیه.  چاپ شانزدهم. تهران: فردوس.
 شمیسا، سیروس(1386). نگاهی به بدیع.  چاپ هشتم. تهران: فردوس.
صبور، داریوش (1384). آفاق غزل فارسی. چاپ دوم. تهران: زوّار.
عباسی، حبیب­الله (1381). عروض و قافیه (درسنامه دانشگاهی). چاپ اول. تهران: ناژ.
فروغ، مهدی (1354). نفوذ علمی و عملی موسیقی ایران در کشورهای دیگر. تهران: اداره کل نگارش وزارت فرهنگ و هنر.
فشارکی، محمد (1385). نقد بدیع. چاپ دوم. تهران: مهر.
قاآنی، میرزاحبیب (1363). دیوان حکیم قاآنی شیرازی. تصحیح ناصر هیری. تهران: انتشارات گلشایی.
کزازی، میرجلال­الدین (1368). زیباشناسی سخن فارسی.  چاپ اول. تهران: نشر مرکز.
نوشادی، مراد (1379). بررسی دیوان حکیم­قاآنی شیرازی. پایان­نامة کارشناسی ارشد. تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
 واعظ کاشفی، حسین بن علی (1369). بدایع­الأفکار فی صنایع الاشعار. ویراسته و گزارده میرجلال­الدین کزازی. تهران: نشر مرکز.
همایی، جلال­الدین (1364). فنون بلاغت و صناعات ادبی. چاپ سوم. تهران: توس.