پژوهش های ادبی و بلاغی; پژوهش; ادبیات; بلاغت;

جستاری بر مریثه در دیوان خاقانی

نوع مقاله : تحلیلی و انتقادی

نویسندگان

1 عضو هیت علمی دانشگاه مازندران

2 مازندران

چکیده

یکی از موضوعات دلپذیر و موثری که از آغاز شعر دری تا امروز توجه ادب شناسان و شعر دوستان را جلب کرده است، مرثیه سرایی در شعر فارسی است. این نوع شعر نظر به ارتباطی که با افکار و احساسات شخصی شاعر دارد، از قدیمی ترین دوران شعر فارسی در دیوان شاعران موجود است. خاقانی شروانی یکی از شاعرانی است که در غالب موضوعات رایج روزگار خود طبع آزمایی کرده و مهارت و استادی خود را در انواع سخن به ثبوت رسانده است. در دیوان او نعت خدا و رسول، حکمت و موعظه، ستایش عزلت و انقطاع، حبسیه و وصف حال، مرثیه و وصف هجران دیده می ‏شود.در این مقاله به بررسی مرثیه در دیوان خاقانی پرداخته شده است.
خاقانی که همچون دیگر انسان ها، همواره در گذر حوادث و رویدادهای تلخ و شیرین بوده، دیوان او پر است از سوگ سروده هایی در ماتم عزیزان و خویشاوندان. سوز و درد خاقانی و اوج احساس او بیشتر در مراثی فرزند، عمو، پسر عمو و همسر او نمایان است. سوز دل و آتش درون او در این مراثی به حدی است که هر گونه حجابی را به آتش می کشد و با زبانی ساده اما گیرا غوغای دلش را بر ملا می کند. اگرچه در سایر مرثیه‌ها داد سخن داده و حق سوگنامه را ادا کرده است و شرط اساسی مرثیه که همانا لطافت و رقت و دردانگیزی و شورآفرینی و قوت تاثیر و دلنشینی است، در مراثی این شاعر در سر حد کمال احساس می شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

A eesearch on Requiem in KHAGHANI, S Divan

نویسنده [English]

  • morteza mohseni 2
چکیده [English]

One of the topics pleasant and efficient attention to the beginning of the poem in Dari literature has attracted scholars and poetry lovers Requiem writing in Persian poetry. Considering the relation of this type of poem is the poet's own thoughts and feelings The oldest of the poets of Persian poetry in Court. Khaghani Shervani is one of the poets he most common topics of his day trial edition has And his master's words proved types. ndustry and messenger of God, in his justice, wisdom, preaching, praise isolation and discontinuity, Hbsyh and are described, Requiem, and ascribe are saying This article has been Khaghani Requiem Court. Khaghani like other people, have always been a bittersweet transition events He is full of grief Court wrote in relatives mourning loved ones. He felt burning pain Khaghani peak in Lamentations son, uncle, cousin and his wife are shown. In other words, given that the Requiem has made the right Svgnamh And elegies which is essential to the strength and elegance of the dilution effect and pleasant and Drdangyzy and Shvrafryny The elegies for the poet is feeling the fullest extent.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Khaghani
  • elegy
  • death
  • burning and pain