پژوهش های ادبی و بلاغی; پژوهش; ادبیات; بلاغت;

ترجمۀ گزینش‎گرانۀ شعر: شروط و دربایست‎ها

نوع مقاله : تحلیلی و انتقادی

نویسندگان

1 استادیار و هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد پرند

2 کارشناس زبان و ادبیات انگلیسی، دانشگاه شهید بهشتی تهران

چکیده

ترجمۀ منظومه‏های بلند گاهی چنان دشوار می‏نماید که برخی از مترجمان را بر آن می‏دارد که تنها به برگردان ابیاتی گزینشی از آن‏ها بسنده ‏کنند. در این ترجمه‏های «گزینش‏گرانه»، باید شروطی رعایت شوند که تخلف از آن‏ها ممکن است موجب شود که ترجمه، حتی با وجود دقت در برگردان کلمات شعر اصلی، از جان‎مایه و غرض اصلی‏ شعر دور افتد و، در بدترین حالت، برگردان محرّفی از آن باشد. مقالۀ حاضر بر آن است تا ضمن بررسی نقادانۀ نمونه‏ای از ترجمۀ فارسی بندهایی از منظومۀ بلند به یادبود ای. اچ. اچ. سرودۀ الفرد لرد تنیسون، شروط لازم ترجمۀ گزینش‏گرانۀ شعر را برشمارد، که عبارت‎اند از حفظ زمینه‎های «زبانی» و «زمانی» شعر اصلی. عدم توجه به این دربایست‏ها در ترجمۀ مورد نظر موجب شده است که جان‎مایه و غرض شعر یکسره متفاوت با آن‏چه هست به نظر آید، آن‏چنان‏که تعلیقات مترجم نیز به جبران این مشکل کم‏ترین کمکی نکرده است. در پایان، ترجمۀ فارسی دیگری از همین بندهای شعر ذکر می‏شود که در آن، دربایست‎های دیگری که، در کنار شروط مذکور، بر روی هم، «شرط کافی» برای امکان ترجمۀ گزینش‎گرانۀ شعر شمرده می‎شوند، رعایت شده است؛ می‎توان گفت که این ترجمۀ منظوم، علاوه بر جان‎مایه و غرض شعر، جنبه‏های صوری و زیبایی‏شناختی شعر را نیز، تا اندازه‏ای، منتقل کرده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Selective Translation of Poetry: Conditions and Requirements

نویسندگان [English]

  • majid fatahipour 1
  • saleh tabatabai 2
1 Assistant Professor, Islamic Azad University, Parand Branch
چکیده [English]

The translation of long poems tends to be such a demanding job that some translators may content themselves with renderings of a selection of the poems’ lines. Such “selective” translations have to meet certain conditions without which they are expected either to be far removed from the true themes and purposes of the originals, despite the fact that they may be apparently faithful to the literal meanings of the words, or, at the very worst, to be distorted versions. Having examined an example of Persian translation of a few stanzas from In Memoriam A. H. H., a long poem by Alfred Lord Tennyson, The present paper is going to enumerate the necessary conditions for the sound selective translations of poems: the adherence to “linguistic” and “temporal” contexts of the original poem. The disregard for these conditions in the Persian translation has caused it to be a far cry from what the poem really is about, and none of the translator’s comments has compensated for the loss either. Finally, there comes another Persian translation of the same stanzas which has met, along with the aforesaid conditions, other requirements that constitute collectively “the sufficient condition” for a successful selective translation of a long poem; this versified translation seems to convey, to some extent, the formal aesthetic aspects of the original too.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Selectivity in translation of poetry
  • Necessary and sufficient conditions for selective translation
  • Linguistic context
  • Temporal context
  • Aesthetic aspects of translation

مراجع

الهی قمشه‏ای، حسین؛ بهشتی شیرازی، سیداحمد (1382). کیمیا، دفتر سوم. تهران: انتشارات روزنه. چاپ دوم.
انجمن کتاب مقدس (1978). کتاب مقدس (عهد عتیق و عهد جدید). تهران: چاپ و صحافی فرهنگ.
کارول، نوئل (1393). دربارۀ نقد، گذری بر فلسفۀ نقد. ترجمۀ صالح طباطبایی. تهران: نشر نی.
Akenside, Mark (1819). The Pleasures of the Imagination and Other Poems.New York: J. Gray & Co. Printers.
Beardsley, Monroe (1970). The Possibility of Criticism. Detroit: Wayne State University Press.
Black, Joseph, Conolly, Leonard & Flint, Kate (2012). The Broadview Anthology of British Literature: The Victorian Era.Toronto: Broadview Press.
Genette, Gérard (1997). Palimpsests: Literature in the Second Degree, translated by Channa Newman and Claude Doubinsky.Lincoln:University ofNebraska Press.
Newmark, Peter (1991). About Translation. Multilingual Matters Limited
Piette, Elizabeth (2009). “Religious Hope and Doubt in Tennyson's In Memoriam A.H.H.” Brown University, [On-line] Available: http://www.victorianweb.org/authors/tennyson/im/piette2.html [retrieved from the World Wide Web on September 25, 2014]
 Ricks, Christopher (1989). Tennyson.Berkeley andLos Angeles:University ofCalifornia Press.
 Secord, James A. (2000). Victorian Sensation. Chicago/London:University ofChicago Press.
 Shastri, Pratima D. (2012). Fundamental Aspects of Translation.New Delhi: Raj Press.
Summers, Della (ed.) (2003). Longman Dictionary of Contemporary English.Harlow: Longman Pearson Education.
Tabatabai, Saleh (2014). “Perplext in Faith.” Threshold. Department of English Language and Literature, Shahid Beheshti University. 8(1), pp. 124-125. 
Webster's Encyclopedic Unabridged Dictionary, New York: Random House Value Publishing.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار