پژوهش های ادبی و بلاغی; پژوهش; ادبیات; بلاغت;

بررسی وجوه اشتراک و افتراق حکایت‌های کوتاه پریشان با داستان‌های مینی‌مالیستی

نوع مقاله : تحلیلی و انتقادی

نویسندگان

1 دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه محقق اردبیلی

2 دانشجوی مقطع دکتری دانشگاه محقق اردبیلی

چکیده

در دهۀ ۱۹٦۰ میلادی جنبش مینی مالیسم در بیشتر هنرها از موسیقی گرفته تا هنرهای تجسمی و ادبیات رخنه کرد و شکل ویژه خود را یافت و در ادبیات داستانی به شکل داستان کوتاه درآمد. از مهم ترین ویژگی های این نوع داستان کوتاه می توان به ایجاز و اختصار، پیرنگ ساده، زمان و مکان محدود و استفاده از عنصر گفت و گو اشاره کرد. هرچند این نوع ادبی به عنوان پدیده ای نوظهور در غرب شناخته می شود، اما با مراجعه به متون کلاسیک فارسی و سایر آثاری که قبل از رواج این نوع ادبی نوشته شده اند، بویژه در حکایت های تعلیمی و عرفانی فارسی، می توان نمونه های داستان کوتاهی را یافت که بسیاری از ویژگی های داستان های مینی مالیستی را داراست. پریشان قاآنی یکی از کتاب هایی است که با وجود اینکه مدت ها قبل از شکل گیری مینی مالیسم نوشته شده است، به دلیل اشتمال بر ویژگی هایی چون ساده گویی، گرایش به ایجاز و اختصار، واقع گرایی، محدودیّت زمان و مکان و شخصیت ها، قابل مقایسه با داستان های مینی مالیستی است و در عین حال در پاره ای موارد تفاوت های اساسی هم با آن دارد. لذا در این پژوهش به دنبال بررسی وجوه تشابه و تمایز حکایت های کوتاه پریشان با داستان های مینی مال هستیم تا نشان دهیم که صرفاً از روی مشابهت های ظاهری، نمی توان به تطابق کامل چنین حکایت هایی با داستان های مینی مال حکم داد .

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Study similarities and differences of Parishan mini stories and mini Malysty stories

چکیده [English]

In the 1960s mini-Malysm movement in arts from music to visual arts and literature penetrated more and to find the special and unique. The most important features of this type of short stories can be succinctly and concisely, simple design, limited space and time noted an element of dialogue. Although the genre as an emerging phenomenon known in the West, But by referring to Persian classical literature and other works that were written before the introduction of the genre, Especially in education and mystical Persian tales, short stories can be found examples of the many features mini malysty stories. Parishan of Qaani one of the books that have been written in 1252 to imitate the style of Golestan, And despite the fact that long before the formation of mini Malysm written, because it consists of features such as simple tends to conciseness and brevity, realism, restrictions on time, place and characters, comparable to mini-stories Malysty and at the same time, in some cases, fundamental differences with it. Therefore, this study sought to examine the similarities and differences with the troubled story short stories are minimalist to show that the apparent similarities can not be full compliance of such stories is the story of Minimal order.

کلیدواژه‌ها [English]

  • mini Malysm
  • short stories
  • Parishan
  • similarities and distinctions
  • Golestan
بارت، جان (1375). «چند کلمه دربارۀ مینی­مالیسم». ترجمۀ مریم نبوی­نژاد. فصلنامه زنده رود اصفهان. شماره­های ۱۴ و ۱۵ و ۱٦.
برهانی، چنور (1391). «سبک­شناسی کتاب پریشان». فصلنامۀ تخصصی سبک­شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب). سال پنجم. شمارۀ سوم.
بهار، محمدتقی (1373). سبکشناسی. جلد سوم. چاپ ششم. تهران: امیرکبیر.
پارسا، سیداحمد (1385). «مینی‌مالیسم و ادب پارسی». نشریه دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید باهنر کرمان. شماره 20 (پیاپی17). صص 48-27.
تویسرکانی، قاسم (1318). سخن سعدی. چاپ اول. تهران: شرکت طبع کتاب.
جزینی، جواد (1378). «ریخت­شناسی داستان­های مینی­مال». نشریۀ کارنامه. دورۀ اول. شمارۀ ششم.
جکسن، شرلی و دیگران (1371). لاتاری، چخوف و داستان­های دیگر. ترجمۀ جعفر مدرس صادقی. تهران: نشر مرکز.
خاتمی، احمد (1374). تاریخ ادبیات ایران در دورۀ بازگشت ادبی. چاپ اول. تهران: پایا.
رکن­زاده آدمیّت، محمدحسین (1340). دانشمندان و سخن­سرایان فارس. جلد چهارم. تهران: کتابفروشی اسلامیه- خیام.
روزبه، محمدرضا (1381). ادبیات معاصر ایران. چاپ اول. تهران: روزگار.
روستا، سهیلا و احمد رضی (1390). «نظام داستان­پردازی در حکایت­های کوتاه کشف­المحجوب». مجلۀ ادبیات عرفانی. سال دوم. شماره 4. صص 114- 87.
رید، یان (1389). داستان کوتاه. ترجمۀ فرزانه طاهری. تهران: نشر مرکز.
سعدی، شیخ­مصلح الدین (1368). گلستان.  تصحیح غلامحسین یوسفی. چاپ اول. تهران: خوارزمی.
شریفی، محمد (1387). فرهنگ ادبیات فارسی. ویراستار محمدرضا جعفری. تهران: معین.
شمیسا، سیروس (1387). سبک­شناسی نثر. تهران: میترا.
شمیسا، سیروس (1384). معانی. چاپ نهم. تهران: میترا.
قاآنی، میرزا حبیب­الله (1338). پریشان. تصحیح اسماعیل اشرف. شیراز: کتابفروشی محمدی.
صادقی­نژاد، رامین (1389). «مقالات شمس و مینی مالیسم». پژوهشنامۀ فرهنگ و ادب. سال پنجم و ششم. شماره 9. جلد دوم. صص 395-379.
ظفری، ولی‌الله (1368). «مقلدان سعدی در دورة قاجار». مجلة دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران. سال 27. شمارة 3 و 4.
گوهرین، کاوه (1377). آیندۀ رمان و شتاب زمان. تهران: آدینه.
متینی، جلال (1352). اشخاص داستان در گلستان. مقالاتی دربارة زندگی و شعر سعدی. به کوشش منصور رستگار فسایی. شیراز: دانشگاه پهلوی.
محمدی، برات (1388). «مقالات شمس و مینی مالیسم». پژوهشنامۀ فرهنگ و ادب. شمارۀ 9. صص 311-299.
مدرسی، فاطمه و مهرویه رضیی (1391). «ویژگی­های مینی­مالیستی در برخی داستان بیت­های دیوان مولانا». فصلنامۀ تخصصی نظم و نثر فارسی (بهار ادب). سال پنجم. شمارۀ چهارم. شمارۀ پیاپی 18.
موام، سامرست (1370). دربارۀ رمان و داستان کوتاه. ترجمۀ کاوه دهگان. چاپ پنجم. تهران: انتشارات شرکت سهامی کتاب­های جیبی.
میرصادقی، جمال (1380). عناصر داستان. چاپ چهارم. تهران: سخن.
میرصادقی، جمال و میمنت میرصادقی (1377). واژه­نامۀ هنر داستان­نویسی. تهران: کتاب مهناز.