پژوهش های ادبی و بلاغی; پژوهش; ادبیات; بلاغت;

کند و کاوی در مقامه‏نویسی و مقامات حمیدی

نوع مقاله : تحلیلی و انتقادی

نویسنده

دانشگاه فرهنگیان

چکیده

از اواخر قرن پنجم به تدریج تحولی در نثر فارسی پدید آمد که نویسندگان بیشتر به لفظ توجه نمودند و با استفاده از سجع، موازنه، ترصیع و سایر آرایه‎های لفظی بر آهنگ کلام افزودند نویسندگان تلاش کردند سخن را به اوج هنری و ادبی برسانند. آنها با آوردن مترادفات لفظی در توصیف، سخن را به اطناب کشیده و از این طریق سعی در ابراز هنرنمایی و فضل‎فروشی ادبی خویش داشتند. این تغییر نگرش و رساندن نثر به کمال، سبب پیدایش«نثرفنی»گردید. از این شیوه‎ و سبک می‏توان به عنوان نثر شاعرانه نیز یاد کرد. مقامه‏نویسی یکی از انواع نوشته در این سبک است که به تقلید از مقامات عربی در ادبیات فارسی پدید آمد.
سئوال اصلی پژوهش این است که آیا مقامات حمیدی یک تقلید صرف از مقامات عربی است؟ چه تفاوتهایی بین مقامات حمیدی و مقامات عربی وجود دارد؟
در این مقاله سعی داریم با بررسی ویژگیهای سبکی مقامات حمیدی دربارة تاریخچه و چگونگی پیدایش مقامه‏نویسی در زبان و ادب فارسی کندوکاوی دقیق‎تر داشته باشیم.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Scrutiny in writing maqameh and Hamidi's maqames

نویسنده [English]

  • seyedali karamatimoghadam
چکیده [English]

Scrutiny in writing maqameh and Hamidi's maqames
Abstract

Aothurs in the end fifth century gradually emerged a transformation in prose Farsi. They attentioned to verbal form very much. With use of prose rhythm, paromoiosis, croosed rhyme and Other rhetorical figures increased the Music of Prose. The authors attempted to Convey to Literary and artistic perfection. They used from synonyms in descriptions, sentences prolong and created the technical prose that it can be called poetic prose. in Persian literature Maqameh is arosed To imitate the Arabic Maqamehs.
The research question whether Hamidi's maqames is the pure imitation of the Arabic's maqamehs? What differences exist between Arabic's maqamehs and Hamidi's maqames?
In this paper we try to examine stylistic features of Hamidi maqamehs and the history and we do more research and more precisely on the emergence of writing maqameh in Persian Literature.
Keywords:
Maqameh, words, prose rhythm, paromoiosis, croosed rhyme, technical prose, Arabic's maqamehs

کلیدواژه‌ها [English]

  • Maqameh
  • words
  • prose rhythm
  • technical prose
  • Arabic's maqamehs

مراجع

ابراهیمی‏حریری، فارس (1346). مقامه نویسی در ادبیات فارسی و تأثیر مقامات عربی در آن. تهران.
اشرف‎زاده، رضا (1373). حکایت شیخ صنعان. تهران: اساطیر.
ــــــــــــ (1386). فرهنگ یافته‏های ادبی از متون پیشین. ج اول. مشهد: سخن‎گستر.
 
 
بلخی، قاضی‏حمیدالدین (1365). مقامات‏ حمیدی. تصحیح رضا انزابی‏نژاد. چاپ اول. تهران.
بهار، محمدتقی (1373). سبک شناسی. ج 2. تهران: امیرکبیر.
بیهقی، ابوالفضل (1376). تاریخ بیهقی. دانش‎پژوه، منوچهر. تهران: انتشارات هیرمند.
جمشیدی، لیلی و حسن دادخواه (1387). «عنصر صحنه در مقامات حریری و مقامات حمیدی». فصلنامة کاووش نامه. سال نهم. ویژه‏نامة عربی. ضمیمة شماره 17. صص31-9.
حاکمی، اسماعیل (1364). گزیده‎ای از نثرهای مصنوع و مزین. دانشگاه تهران.
حریری، مقامات (1365). ترجمة علی رواقی. تهران.
خاقانی‏شروانی، افضل‎الدین (2537). تحفه‏العراقین. تصحیح یحیی قریب. تهران: امیرکبیر.
خطیبی، حسین (1375). فن نثر در ادب پارسی. تهران: زوار.
رهنماخرمی، ذوالفقار (1385). پژوهشی کوتاه در مقامه نویسی. سبزوار: آژند.
زرین‎کوب، عبدالحسین (1373). نقد ادبی. چ پنجم. تهران: امیرکبیر.
زهیر، ابن ابی سلمی (1995م). دیوان. بیروت: دارالفکر.
ستوده، غلامرضا و محمدباقر شهرامی (زمستان
1388). «تفاوت سبک شخصی مقامات حمیدی و حریری». بهار ادب. سال دوم. شماره چهارم. صص 14-1. 
سعدی (1369). گلستان. تصحیح غلامحسین یوسفی. چ دوم. تهران: دیبا.
شمیسا، سیروس (1384). سبک شناسی نثر. تهران.
مرادی، محمدهادی «فن‎ المقامات، النشاه ‏‏و التطور، دراسه ‏و تحلیل»، التراث ‏الادبی، السنه ‏الاولی، العدد الرابع، صص 134-123.
معین، محمد (1371). فرهنگ فارسی. چ هشتم. تهران: امیرکبیر.
نبی‎لو، علیرضا (تابستان 1390). «بررسی تطبیقی عناصر داستان در مقامات حریری و مقامات حمیدی». نشریه  ادبیات تطبیقی. دانشگاه شهید باهنر کرمان. دانشکده ادبیات و علوم انسانی. سال دوم شماره 4. صص 257-227.
نفیسی، سعید (1342). در پیرامون تاریخ بیهقی. مجلد اول. کتابفروشی فروغی.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار